Шаанда тывалар бир улуг бөлүк бооп алгаш, шала бурунгаар чурттап чораан улус чүве-дир. Бир-ле катап тыва ашак аргага хөмүр өжүрүп алгаш, оозун шоодайлааш, ала чаваазынга дергилээш, чанып чоруп олуруп-тур. Хайлыг, хөмүрнүң аразынга бир хөмүр оттуг хевээр чораан чүве иргин. Хеп-хенертен хат хадып келгеш, демги өшпээн хөмүрну хөрүктээр орта, ол хамык хөмүр хып, ышталып эгелээш, ала чаваа ээзин ында-ла октааш, ыңай болган. Чаваа маңнаарга, хөмүрнүң кывары дам барган. Ала чаваа девидеп, хөй чылгы аразынче кире маңнаар орта, хамык чылгы оон хойгаш, чүк быдарай маңнажып эгелээн. Хөмүр-даа хөрлээлеп. хып туруп-тур. Хойган чылгының аразы кызыл чалбыыш болу берген.
Чон ону көргеш, улуг үймээн үнген кылдыр бодааш,соңгучүкче көжүп, үш чүкче быдараан дээр чүве.
Ынчангаш тываларның хөй кезии Таңды, Хемчикче тырылган. Чамдыызы барыын Алтайда, өскелери Даг-Алтайның Чыш деп черде барган дээр. Ала чавааның доозуну-биле тывалар шак ынчаар үш чарлы берген деп, бистиң бурунгуларывыс чугаалажыр чүве.
