Хара тоолдар

ИЛБИЧИ КИЖИ ДУГАЙЫНДА ТООЛ

Шаанда кончуг харамчы хаан чурттап турган иргин. Ол хаан чер-чуртунга улуг кадыг-дошкун, ооң кадайы-даа база харамчы кижи турган. Ону дыңнааш, бир илбичи кижи ырак чернен чоруп оргаш, хаанның өөнге келирге, хаанның хаалгачы дүжүметтери демги кижини хаанның өөнге киирбейн баар. ‘Хаанның чөвшээрели чокка кирип болбас’ дээрге, илбичи кижи тургаш: ‘Илбичи келди, хаанга илби көргүзүп берейн деп тур’ деп хаанга чугаалап көргер дээрге, демги дүжүмеди баргаш, хаанга чугаалаарга, хаан тургаш: 

ЧАҢГЫДАЙ-МЕРГЕН

Чаңгыдай-Мерген деп мерген турган. Ол шала тенек. Алдайның, Хомдунуң аразынга чер кезип, чааскан аңнап чоруур кижи иргин. Бир күн аңнап, кожунга келирде, кожун чекпе тонап каан турар иргин.