Хары чуртка ырлаан ырылар

КЕЖЭЭ

Чаашкын бораан чаарда, 
Чаргак чогу кежээ.        
Даштыы чуртка чоруурда, 
Чаңгыс боду кежээ.
Үскен бораан чаарда,                   
  Ѳреге чогу кежээ.
Ѳске чуртка чоруурда,
Ѳскус чаӊгызы кежээ.
Харлыг бораан чаарда,
Катанчы чогу кежээ.
Хары чуртка чоруурда,
Кара чаӊгызы кежээ.

САГЫШСЫРАЛ

Аргар эъди амдан болду,
Аал чуртум сагыш болду. 
Чээрен эъди чем болду,
Чер чуртум сагыш болду.
Кошкар эъди хонук болду, 
Кожуун чуртум сагышсырады.
 Койгун эъди чем болду,
Кожа чуртум сагышсырады.

СУУН ИШТИМ

Худуг сугнуӊ бажынан 
Узуп ижип чоруй бардым. 
Кууш моюннуг кыдат сен, 
Хунугжуп кайгап калдыӊ.

Кара сугнуӊ бажынан                        
Узуп ижип чоруй бардым.
Кара сагыштыг кыдат сен,
 Кара ѳѳӊ кайгап калдыӊ.
Булук сугнуӊ бажынан                   
Узуп ижип чоруй бардым. 
Буруу сагыштыг кыдат сен, 
Бурлуп кайгап калдыӊ.
Аршаан сугнуӊ бажынан 
Амзап ижип чоруй бардым. 
Ала сагыштыг кыдат сен, 
Аксыӊ тудуп калырыӊ ол.


 

ТѲРЕНИ АЛДАВАС

Ээви найратыныӊ суун 
Элезин довурактан богбас.
 Эргелиг тѳрениӊ чарлыын 
Эп мегенен алдавас.

Хомду Хараатыныӊ
суун Хог довурактан богбас. 
Кожуун тѳрениӊ чарлыын 
Хоп мегенен алдавас.
Ак хемниӊ суун                                   
Адыш довурактан богбас. 
Ачылыг тѳрениӊ чарлыын 
Арга чамнан алдавас.


 

ХАРЫ ЧУРТКА БАРГАН КИЖИНИҢ ЫРЫЗЫ

Өлген бораан чаарда-ла,
Өреге чогу кежээ иргин.
Өске чуртка чоруурда-ла,
Өскүс-чавызы кежээ иргин.

Харлыг бораан чаарда-ла,
Каттанчы чогу кежээ иргин.
Харының чуртунга чоруурда-ла,
Хара чаңгыс оол кежээ иргин.

ХОРУМ ДАШТЫ КОЗУРАТКАН

Хорум дашты козураткан
Хоор бениң кунну аай,
Кожуун чуртту көлзеткен
Хойыт сөөктүг оолак мен.

Хая-дашты козураткан
Хара бениң кунну аай,
Хары чуртту каткырткан
Хара салдыг оол мен.

Эрик черни эмире баскан
Эремек бениң кунну аай,
Эр-ле меңээ эрге берген 
Эң кенче кулугур аай. 

ЧАРЫК АКСЫНДА ЧАҢГЫС ЫЯШ

Чарык аксында чаңгыс ыяш 
Чеже аалга от болурул,
Чаңгыс чеңгий шайым ай 
Чеже кижиге суксун болурул. 

Кертик аксында кезек ыяш
Чеже аалга от болурул,
Кезик чеңгии шайым ай
Чеже кижиге суксун болурул.

Орук аксында ол ыяш 
Чеже аалга от болурул, 
Ортту чеңгии шайым ай
Чеже кижиге суксун болурул.