Шаанда Чадаана унунга хөй уруглуг бир-ле аңчы кижи чурттап чораан. Ол кижи чечек ышкаш чалыы чараш Торга деп кыстыг чүве-дир. Авазы аалга хөй уруг-дарыын чемгерер, ачазы
аңнаар, Торга уругларының улуу болгаш, каш хой, өшкүзүн кадарар турган.
Бир-ле катап ачазы аңнап чоруткаш, үр-ле чанып келбейн барган. «Ачавыс канчап барганы ол боор» деп улузу коргуп, хөлзеп турда, Хандагайтыдан келген чорумал кижи:
― Адаңар кызыгаар хайгыылдап албан эрттирип турар — деп медээ чедирип келген. Ону дыңнааш, аңчының алган кадайы, ажы-төлү коргуп үнген. Чүге дээрге ынчан «кызыгаар хайгыылдап» деп хүлээлгени чүгле дургун-дүржок ийикпе, азы кыдат чанчынга буруудаттырган кижилерге онаар турган.
Аңчының улуг кызы Торга уйгу-даа удувастаан, ачазынга сагыш човап, «ол каржы-хажагай шериглер холунга күжүр ачам канчап кире бээри ол чоор» деп, хөрээ дакпыжап, хөңнү карарып-ла келген.
Торга бодунуң муңгараан хөрек-чүрээн эжи Сесенге чугаалап берген. Ийи кыс анай кара чажындан тура-ла, Танаа-Херел, Мөге-Шагаан-Тоолай ышкаш маадыр кижилерни магадаар турган. Бис чоонган бис дишкеш, кыстар кончуг аъттарны мунгаш, аалдың улузунга-даа чугаалавайн, Торганың адазын су- раглап, бүдүү Хөндергей ажыр челзип чоруп каап-тырлар.
Торга биле Сесен ийи ол-ла чоруткаш, Хандагайтыга турган Хачы-Хараал деп кызыгаар өртээлинге хап келгеннер. Оларны кызыгаар чанчынының тажызы ырбыска ашак уткуп ап-тыр. Ол эрес чараш кыстарны көргеш, диртегер семис кара тыва, кыдат хайгыылчылар чараазын сыыртынып, оларны тегерип эгелеп-тирлер.
Чанчын кыстарны көрүп кааш, безин чымчай берген. Хаалары безин кайгап турган.
― Ачаңның херээ шыңгыы кижи-дир. Ындыг-даа болза сен бодуң маңаа артып калгаш, чанчынга кезек чалчалаар болзуңза, ону бо дораан чандырыптар мен дидир дээрги чанчын — деп, тажы чугаалап-тыр.
«Хей ажы-төлүн азыраар ачам-на чана берзе, мен кезек маңаа тургаш, ооң соондан чоруй-ла баргай мен» деп бодааш, Торга күжүр кыдат дүжүметтерниң кара сагыжын билбейн, аңаа артып калган.
Кырган чанчын ырзайты хүлүмзүрүп алган, карак чайнаар торгузун сунуп:
― Пекинниң алдын ордузунга барып чурттаар сен, мээң беш дугаар эргим кадыным боор сен — деп, Торгага чызаалааш туруп берген.
Торга ооң авыяазынга черле алыспайн, хедер-шириин аажылап турган. Кырган чанчын бир-ле катап эзирик келгеш, Торганы күштеп-күчүлээр деп барган.
Торга бар-ла турган күжү-биле кырган чанчынның хаваан орта арагалыг шил-биле далзы тутсупкаш, Таңды-Уула сыннары кай сен дээш дезип ыңай-ла болган.
Чанчын-даа «Урууңар алдын хөөргем алгаш, дезе берди»— деп ажынып хорадап, Торганың адазы-биле ооң эжи Сесенни эриидеп-шаажылап чадашканнар дээр.
Торга ол хевээр ээп келбээн. Таңды-Уула тайгазының чараш алдын кужу Торга болуп хуулуп чурттай берип-тир оо!
Ол-ла хевээр Торга белен-не кижи бүрүзүнге бүзүревестээн, бичии-ле дааш дыңнап каанда, торуладыр соктанып олурганын соксай тыртып кааш, будуктар аразындан кончуг оваарымчалыг «Мени дилеп чор силер бе» дигензиг бакылап көөр апарган чүве-дир оо.
