Алдай хомду аралажып,
Артыкы, мурнуку ийи кѳржуп турган шаг
Агым берээл хеми савазын долуп,
Ала аъттыӊ быкты алгыштан долуп турар шагдан бээр ийики Алдай кожууннуӊ эрлиг эрес тѳрүүн аар ийики Алдайныӊ Алды- Хава деп черге аян чорукка чорааш, бир бора ѳгге кирзе, кырган ирей, кадай он сес чаштыг, ай-бес дег шевер, артыш-шаанак чыттыг, алдын-мѳӊнун шырайлыг чангыс уруунан кады олуруп тур дидир оо. Кужур эр-даа ол кыстыӊ ѳӊ шырайынга тыртынып, аъдын салып саадап олуруп берип-тир. Ашак ам эрнен чурт-оранын айтырып билип алгаш: «Карааӊда оттуг, хавааӊда кѳстуг шоваа эр иргин сен — деп олургаш — кырыыр чажымда үнген чаӊгыс уруум бар. ѳлурнен мурун уруумга эш болгу дег эки күдээ тыптыыр ирги бе, тывылбас ирги бе деп хүннүӊ бодалы, дүннүӊ дүжү боп ѳлур шаавысты саададып олурган кырганнар бис. Сен - даа кижиниӊ эрлиг чаӊгыс үрени-дыр сен. Уруумнан чугаалажып кѳр»— деп чугаалап олуруп-тыр.
Оон кыс, оол ийи таныжып, ѳг-буле боп найралап байырлап тургуже, кырган катааттары улуг уйгузунуӊ оранынче чоруй барган чувеӊ иргин.
Оон оол, кыс ийи адазыныӊ чуртунга чанар деп ол шагда хүндүлээр турган ала аътты кадайынга мундургаш, боду тѳѳнейлиг доруун мунуп алгаш, Агым бѳрээл хемин кежер боп тур.
Кадайы коргуп: «Мындыг улуг хемни кежип шыдаар бис бе? Кыш боп дош донганда, кешзе кандыгыл?»— дээрге, оол тоовайын: Кеже баарла бис. Кортба»—дээш, ала аъттыӊ узун тынынан чедип алгаш, хемниӊ суундыва кире барып-тыр оо.
Хемниӊ дал ортузунга чедип баргыже, ала аът бүдүрүп ужарда, ам кѳѳкуй кыс хемниӊ агым дошкун суунга хап чоруй барган чувеӊ иргин. Ам эр артынан ойладып чедип чадап кааш, аъдынан дүжүп, хемни ѳру-куду чүгүрүп:
«Агым бѳрээл, сайыӊ кат,
Ала чаваа, сегиӊ курга!»—деп, карганып-иргенип, ыглап-сыктап чоруур бо тур. Ооӊ ынчап карганып-сырланып чораанын ол чурттуӊ бир игилчи эр дыӊнап, игилинге киирип каап-тыр оо. Оон соӊгаар «Агым бѳрээл» деп игилдиӊ тыртыжын дыӊнаар санында үүлелиг ол ийини бодап ыглажып турар болган дижиир. База ол эрниӊ каргыжы чедип Агым Бѳрээл хемниӊ сайы кадып, ала аъттыӊ кудуруу чолдайып кудага мунбас, келинге мундурбас болган чуве дижиир.
Бо тоолчургу чугааны Б. Таанактан (1931 ч. т. 62 х. хаа хѳйук сѳѳктуг, Баян даг чурттуг) 1991 чылдыӊ 12 айда Сенгелге Г. Золбаяр бижип алган.
