ҮШ СҮНЕСИН ДУГАЙЫНДА

Кижиге үш сүнесин турар деп дыңнаан мен. Бир сүнесини ырак черге чоруй баар. Бир сүнесини бодунуң сөөгүн долганып турар. Бир сүнесини дагын бодунуң ха-дуңмазынга келир. Ону улуг эъжевис Лэгшид деп кижинен дыңнаан мен. Баштайгы сүнесини ол кижи эки болса, дываажаң оранынга чоруй баар. Сөөгүн манап халыр сүнесин үш чыл турар. Унуун өскээр чоруй баар. Үшкү сүнесини аалынга кижи бе, мал-маган болур бе, аза-бук болур бе, өске-өске болур. Бук бооп төрүттүнерге, бодунуң аал-чуртунга, уруг-дарыынга багай чүве болур. Ону ном номчудуп ырадыр. 
Өлген кижиниң багай сүнесини эрлик оранынга баар. Эки кижи эрликке барбас. Мен кандыг бир кижини өлүрүп каар болса, чок-ла болса бир малды оорлап союп каар болса, эртен-даарта мен өлгеш, эрлик оранынга баргаш, ол үүлени үш дагын артык көөр дээр. Дываажаңга барган кижи үш дагын чаагай чурттаар.
Эр кижи соңгаар көрген үт, үңгүрнүң аксы-биле өтпес. Багай дүш дүжээрге, багай чүве болурга, хара аъттың мыяа бе, хара дашка домнааш, ол үтче киир каап домнаар. Улуг улус соңгаар көрген үт-үңгүрнүң аксынан доора өтпес деп чагып турар. Ол үт эрлик ораны-биле база харылзаалыг болур.