Алтай биле Тыва кызыгаарында Авайым-Боом деп чер бар. Шаанда алтай кижи оглунга бай тыва кижиниң уруун кудалаан дээр. Кудалары чөпшээрешкеш, кыштың бир айында чедирип бээр бооп аазааннар. Хонук-хуусаазы чедип келирге, улус уруун торгу-чычыы-биле хепкергеш, дордум былгаар төрепчилиг, кызыл чуңгу эзерлиг, мөңгүн чулар, чүгенниг чүгүрүк аътка мундургаш, чоруп- ла кааннар. Аалдан үнүп турда, бир кадай тургаш, «урууңар доңа бербес чүве бе» дээрге, эзирии улгады берген бай кижи «торгу тондан соок коргар чоор» деп каап-тыр.
Кудажылар чүгүртпүшаан чорааш, бир боом черге кээрге, чывар-сырыны-даа кончуг болган. Ону дүрген эрте шава бээр-дир дишкеш, чоруп олурда, уруу изиргенип, деридип келген соонда, «Авайым!» деп алгыргаш, аъттан аңдарлып барып дүшкен.
Оон бээр-ле ол черни Авайым-Боом дээр апарган.
Кыс-Халыыр
