Таңды Ээзи биле игилчи

Таңды тайгазының Ыдык деп бедиинге аныяк эр аңнап чораан. Хенертен улуг хар дүшкен, кижи-даа, аът-даа чоруур аргажок кылын хар улдуртур дуглапкан. Аът-даа оъттаар аргажок апарган. Ам канчаар, аъдын соп алгаш, ооң-биле аргаланып, часка чедир чурттаан.
Игил чазап алгаш, аъдының кудуруунуң хылы-биле хылдааш, сеткил-хөңүн чазалдырып алыр турган.
Бир кежээ бызаанчылап олурарга, кончуг каас аныяк кыс көстүп келген. Оон ол кыс чоокшулап чедип келгеш:
- Ойнаарың дыка тааланчыг-дыр, акый. Мурнунда-ла ырактан дыңнап чордум. Чүге мында чедип келгениң ол, акый? – деп айтырган.
Оол баштайында корга бергеш, оон оожургап алгаш чугаалап-тыр:
- Аңнап келгеш, улуг харга чагдыргаш, орук муңгашталып кыштаар ужурга таварышкаш, аъдымның кудуруунуң хылы-биле игил хылдааш, ону ойнап тур-ла мен – деп шынын чугаалап-тыр.
Каас чараш уруг тургаш:
- Сээң ойнаарың кончуг эки-дир, дыңнап келдим, чаңгыс мен-даа эвес, мээң акыларым база дыңнап келген. Чеди акылыг мен, чеди шилги аъттарлыг улус – дээн-дир.
- Даарта ойнаар сен, мен база чедип келир мен. Мээң чеди шилги аъттыг чеди акыларымны база көөр сен – дээш, уруг чорупкан.
Уруг бар чорда соондан көөрге, буттары черге дегбес, истери-даа чок ынаар-ла чиде берген.
Эр-даа даартазында кыстың айыткан үезинде ойнап олурупкан. Бир көөрге, Таңды Ээзи уруг көстүп келген бо турган. Оон удаваанда ыыт-даа эвес ыыт-шимээн үнген соонда, кызыл тоннарлыг, шилги аъттарлыг чеди кижи ужугуп эрткеннер.
- Мээң акыларым ол-дур. Мен болза бо черниң Ээзи боор мен – деп, уруг чугаалаан.
Час дүжүп, хар эригиже уруг биле оол кады чурттап келгеннер.
Хар агып, орук үнүп келгенде, Таңды Ээзи оолга чугаалаан:
- Кады чурттаар дээривиске, мен ишкээр улус аразынга чоруй албас болгай мен, а сен тайга-таңдыга үр чурттап шыдаар эвес сен, өскен төрээн чериң-чуртуң сактып көрүксей бээр болгай сен – дээш, ыглапкаш, көзүлбейн барган-дыр.

Арапчор