Шаг шаанда делег чуртун орустуң Ак-Хаанынга чарып бээр дээрге, Калзын-Даа деп хаан аңаа удурлангаш, Эжен хаанга барып чаргылдашкан чүве-дир. Ынчаар орта Эжен хаанның таңды-тос дүжүметтери-биле Ак-Хаанның коңзулдарының14, база Калзын-Дааның аразында улуг маргылдаалыг чыыш бооп-тур. Чыылган чон аът-хөлүн ийи дытты үттээш, аңаа баглап турган. Мөген-Бүренде Yттүг-Сыра деп черде ол дыт ам-даа турбушаан дээр.
Калзын-Даа дээрзи тургаш:
Ак-Хаанның чагыргазынга кирбейн, Эжен хаанның албатызы болур мен. Кирер кирерде чааскаан эвес, Таңды Тывазы-биле кады кирер мен — деп өчүп-сөглээн-дир.
Ынчаар орта, Таңды тос кожууннуң дүжүметтери Калзын-Даа дээрзин хораннап өлүрүп кааш:
Делегейни күш-биле Ак-Хаанга каткаш, Таңды Тывазын база алыр бис — деп чарлык бооп-тур.
Ынчап кээр орта, Манчы-кыдаттың Чозуң-Хуу чургаан, Таңды Тываның Амбын ноян болгаш Моол-Дөрбеттиң Комбужап ноян — бо үш каттыжып алгаш, хили-кызыгаар тургузар дээш, чурт чуруу чуруп чоруп каап-тыр эвеспе. Мөңгүн-Тайгада оваа-хорумнарны олар тургузуп чорааннар дээр. Олар ол-ла маргыжып, кызыгаар тып чадап чорааш, Алаш ындында Кызыл- Тайга чоогунда артты ажып кээрге, кара өглүг ашак кижи чурттап олуруп тур. Алыс боду аңнап-меңнеп амыдыраар, ады-чолун Шокар-Инек дээр ашак бооп-тур. Биеэги улус чугаалажы-чугаалажы келирге, демги ашак ада-өгбелериниң хили-кызыгаар15 чарып, байза16 демдек салып чораан от-саңын олардан артык билир бооп-тур.
Амдыы нояннар ужурун чугаалааш, демги ашакты эдерткеш чоруп каап-тырлар.
Ашак чорааш, демги нояннардан:
― Бижиктиг-Хаяның бижиин билир силер бе?—деп айтырып-тыр.
Демгилери база билбес бооп-тур.
Ынчаар орта Эжен хаанның нояннарын эдертип чедирип келгеш, номчуткан. Олары база-ла номчуп билбес бооп-тур. Ынчаар орта Шокар-Инек ашак боду номчуп таныштырып-тыр эвеспе. Ол-ла хевээр Таңды Тывазы кымның-даа чагыргазынга кирбейн, тускай чагыргалыг улус апарган дээр.
Кыс-Халыыр