ЧАНЧЫН-САЙЫТ,КӨПСY-БИЛДИРИИШКИНДЕ. ЧҮНҮ- ЧҮНҮ БИЖЭЭНИЛ?

Шаанда Улаастайның чанчын-сайыт кызыгаар эртип чорааш, келир хуусаазын эрттирипкен чүве-дир. Манчы хаанга «ооң дугайында көпсү-билдириишкин бижээн:
«Эрхарийн-кол деп хем бар-дыр. Ону кежип чадааш хожудадым. Калчан-Арт деп сын бар чүве-дир, ону ажып чадааш саададым».
 
Оон бээр Эрзинни чарлыкка четкен хем дээш сал, оңгача- биле салдап кежер апарган, Калчан-Артты ажарда, чарлыкка кирген арт дээш, чанчын-даа кижи аъдындан дүжүп алгаш, чадаг ажар апарган.
Демги чанчындан Манчы хаан айтырган:
    ― Тыва деп черде чүү бар-дыр?
    ― Даспының көк чаныызы, тайганың кара кижи бар оран-дыр —деп-тир.
Кыс-Халыыр