Ыт мунган кыс

Межегейниң Доора-Хадыңга инек фермазының саанчызы Оюн бир оол-биле таныжа берген. Элээн үе эрткенде ол оол уругга келбестей берген. Сураан дыңнаарга, соңгаар ховуда бир малчын аалдың уруунда туруп алган күдээлеп турары билдинген.
Межегейниң Доора-Хадыңдан Шоол аразы элээн ырак чер, ынаар саанчы уруг чедип албас, ажылы база чай чок болган. Хостуг үези дүн болуп турган. Таныжының Шоолда аалдап күдээлей бергенин баргаш бүзүрээр деп бодаан.
Бир кежээ кежээки саалда соонда, боду-даа эки билбейн Шоолда аалче чадаг чорупкан. Межегейниң суун кежип алгаш, Арыг-Үзү деп черге кээрге, орук доза улуг кызыл ыт турупкан. Казыра дег ыт болган. Уруг оя кылаштаарга, эрттирбес болган. Ыт улам чоокшулап келген. Чаажы кончуг ышкаш болган. Суйбаарга-даа тоовас, кудуруун чайып турар. Уругнуң коргары хенертен чиде хона бергеш, ытты муна капкан. Боду-даа билбейн барган. Ыт халып үнген, ужугар чүве. Бир көөрге, Шоолда бир малчын аалдың коданының кыдыында ыт тура дүшкен. Аалдың ыттары-даа ээрбес, мал-маганы-даа хойбас, ыржым болган.
Таныжы оолдуң бир уруг-биле кады чытканын тып алгаш, оолду-даа, уругну-даа эттеп каапкаш, өдек кыдыынга маңнап кээрге, демги ыды бо турган. Ону мунуптарга, дедир маңнап чорупкан. Доора-Хадыңга чедип кээрге, даң адып, чер чырып келген, саанчылар чаа-ла туруп турганнар.
Ол уруг каш-даа дүне ыдын мунгаш, демги аалче чораан-дыр. Ооң соонда ол уруг хам шинчилиг кижи апарган. Аңаа Шулбус ыт дузалап турган дижир.

Арапчор