Чалбарыглар

Доозуннуг Кызыл-Тайгам,
ϴршээ, Хайыракан!
Элезинниг ээр Хемчиим,
ϴршээ, Хайыракан!

 ***

Каң, хүлер ышкаш от чаяачым

Каң, хүлер ышкаш от чаяачым,
ϴршээ, Хайыракан!

***

Арттың улуу мында болзун

Каптагайның
Каас-коязы —
Кайгамчыктыг
Бай-ла ыяш,
Делегейниң
Тергиин каазы —
Тел-ле ыяш!
Хам-на ыяш!
Калбак арга
Аразында,
Кара эзим
Ортузунда
Кара чааскаан,
Кайгамчыктыг,
Каас-коя ыдыктыг сен.
Артыш саңны,
Аржаан сугну,
Аъш-чемниң
Үстүн сунуп
Агым-көгүм
Азып, баглап,
Тейлеп тур мен,
Дагып тур мен.
Мөгейиңер!
Саглаңнаңар!
Мөөрүкке, кертикке
Чайнап турар,
Чырып турар
Тел ыяш, хам-на ыяш!

Көдүрүп угбазындан    
Хайырлаңар, Хайыракан.
Көрүп танып аарындан
Хайырлаңар, Хайыракан.
Ирей хайыракандан
Хайырлаңар, Хайыракан, оо.
Тайга сындан хайырлаңар,
Хайыракан, оо, оо.

Алган дөзү:

Мунган аътка
Човаг чок,
Муңгаш черге чажырба.
Аал-оранга кээрде,
Арбын олчаң көргүс.
Бот угбас
Чүктээшкинниг болзун!
Аът угбас
Артынчактыг болзун!
Алтай таңдым, бээр көрүн!
Ал-бодуң човатпазын!

Алган дөзү:

Оран-таңдым,
ϴршээ, Хайыракан!
Чүс чүректиим,
Тозан доңгулдуум,
ϴршээ, Хайыракан!
Аал-ораным
ϴршээ, Хайыракан!
Авыра-азыра,
ϴршээ, Хайыракан!
Соп чиир чилиглиинден
ϴршээп көр, Таңдым!
Чара кагар сөөктүүнден,
Саргарар чаглыг чаглыындан
Авыра-азыра.
Дазылдыг мыйыстыындан,
Дашка дег карактыындан
ϴршээп көр, Таңдым!
Бежен белдирлиим,
Алдан адырлыым,
Каъдыңга каттыртып,
ϴзениңге өөртүп,
Бот угбас олчадан
ϴршээ, хайыракан!
Дазыл дег мыйыстыындан,

Оран-таңдым, оът-ыяжым!
Оран-чуртумга, оваа, дагларымга
ϴргүп, мөгейип чор мен.
Алды чүзүн малым,
Амытан чоннуң амыр-дыжын өршээ!
Арбай-тараа арбын болзун!
Оът-сиген чаагай болзун!
Чаъс чаагай болзун!

Алган дөзү:

Оран-таңдым, өршээ!
Сарыг-ногаан чочагайлыг,
Сарыг салбак бүрүлерлиг.
Санап четпес
Сая-түмен будуктуг
Тейлеп ханмас тел ыяш,
Байлап ханмас бай ыяш,
Буга өөрү бызаалыгдан,
Аскыр өөрү кулуннугдан.
Челе, хөне өөрү хурагандан,
Сарыг баштыг
Оолактың куду-сузу, курай-курай,
Сарыг сыдым
Куду-сузу, курай-курай.

Сарыгларым, дуцмаларым,
Сава байы чажып ор мен.
Салым-чаяаны шиитпирленип,
Сарыг чечектиң бажы ышкаш
Частып, өзүп турар болзун!
Чаш хаактың бажы ышкаш
Саглаңайнып турар болзун!
Артымда бараадаан
Ак баштыг Бай-Тайгам,
Салым-чаяанны
Шиитпирлеп келдим.
Сенче көрүп,
Чажып ор мен,
Мээң чажыымны
Хүлээп ал, таңдым.
Мээң дилээмни
Чогут, таңдым.

Сени анаа алыр дээш, келбедим,    
Оранның оттуг-көстүг    
Оъдунуң орнунга долуун берип тур мен.  
Аарыгга алдырткаш,
Чүгле сеңээ сөгүрдүм.
Олурган чериңден
Одура тыртпайн,
Үнген чериңден    
Үзе тыртпайн,
Дириг кижи дег,
Амы тының үспейн,
Аккыр ак энчекке
Диригге ораап алдым.
Оран-делегейге көргүспедим,
Орнун-долуун берип кагдым.
Казар дээш, каспадым,
Кара довурак буртулатпадым.
Турар дээш, турбадым,
Турган чериңде сорбу чогул!

Тооруктуг кара пөжүм,
Чочагайлыг сарыг дыдым,
Ажыың, эмиң хайырла.
Хараган бажы
Ханныг кылдыр,
Терезин бажы
Чинниг кылдыр адайн.
Херектигни күзедир,
Карактыгны кайгадыр
Хайырлаңар!
Халайгылаң дажактыгдан,
Карыш ажыг азыглыгдан.
Аттыг дээш,
Адап келдим.
Сураглыг дээш,
Сурап келдим.
Оран-таңдым,
ϴршээ авыразын!
Ийиниң бирээзинден,
Ийистиң эжинден
ϴршээ авыразын,
Оран-таңдым!