21.12.1926 – 27.09.1997
Төөгү эртемнериниң доктору, хөй-ниитилел эртемнер академиязының чиңгине кежигүнү, Тыва АССР-ниң эртеминиң алдарлыг ажылдакчызы, «Тываныӊ XX чүс-чылдыӊ ачы-хавыялыг кижилери» деп хүндүлүг аттыг.
Тес-Хем кожууннуң Чыргаланды сумузунга малчын өг-бүлеге төрүттүнген.
Кызылдың 2 дугаар школазын мөңгүн медаль-биле 1947 чылда дооскаш, Л.Ю. Аранчын 1952 чылда Ленинградтың университединиң Чөөн-чүк салбырынче кирип алган.
03.09. 1924 - 17.01.2009
Тыва шүлүкчү, аас чогаалдың чыыкчызы, Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү, РСФСР-ниң школаларының алдарлыг башкызы.
Тыва Арат Республиканыӊ Таңды кожуунда Межегейде Эртине-Булак деп черге төрүттүнген.
Кызылдың күрүнениң башкы институдун дооскаш, үр чылдар дургузунда школа башкызы кылдыр ажылдап чораан. Бижик бөлгүмүнден эгелээш Бай-Хаактың,
12.04.1926-16.10.2008
Төөгү эртемнериниң доктору, профессор, Тыва АССР-ниң эртеминиң алдарлыг ажылдакчызы, Россия Федерациязыныӊ эртеминиӊ алдарлыг ажылдакчызы.
Совет болгаш орус этнограф, археолог, түрколог. Тываныӊ төөгүзү, этнографиязы болгаш археологиязынга хамаарышкан айтырыглар болгаш Евразияныӊ көшкүн чоннарының төөгүзү, культуразынга хамаарышкан айтырыгларныӊ мергежилдерин шинчилеп, өөренип, чырыкче үндүрүп чораан.
28.08.1921
Төөгү эртемнериниң кандидады, Тыва АССР-ниң культуразының алдарлыг ажылдакчызы.
10.04.1934 – 12.06. 2000
Тыва Республиканың чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү, Тыва Республиканың культуразының алдарлыг ажылдакчызы.
19.10.1960
Дыл эртемнериниң кандидады
Тываның Өвүр кожуунунуң Дус-Даг суурунга төрүттүнген.
26.09.1958
Башкылал эртемнериниң кандидады.
Тыва АССР-ниң Улуг-Хем кожуунунуң Чодураа суурунга төрүттүнген.
01.09.1932-19.10.2007
Бижимел чогаалдың төөгүчүзү, шүгүмчүлекчи, дыл эртемнериниң доктору, профессор, Тыва АССР-ниң (ооң соонда Тыва Республиканың) эртеминиң алдарлыг ажылдакчызы, РСФСР-ниң улус өөредилгезиниң тергиини.
Амгы Чөөн-Хемчик кожууннуң Хөндергей сумузунуң девискээринге төрүттүнген.
03.03.1945
Искусствоведение доктору, Россияның композиторлар эвилелиниң кежигүнү, Тыва Республиканың культуразының алдарлыг ажылдакчызы.
Улуг-Хем кожууннуң Баян-Кол сумузунга төрттүнген.
Кызылдың хөгжүмнүг өөредилге чериниң фортепьяно аңгызын дооскан соонда, 1966 чылда Улан-Удэниң Чөөн-Сибирьниң культура институдунче өөренип кирген. Ону дооскаш, Кызылдың уран-чүүл өөредилге чериниң башкызы болуп ажылдап турган.
12.05.1951
Дыл эртемнериниң доктору, Тыва Республиканың эртеминиң алдарлыг ажылдакчызы, Россияның хөй-ниитиниң эртемнериниң академиязының чиңгине кежигүнү.
Чөөн-Хемчик кожууннуң Чадаана хоорайынга Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчизи, тыва эки-турачы эскадроннуң командириниң политиктиг талазы-биле оралакчызы М.Т. Байыскылыңның (1913-1986) өг-бүлезинге төрүттүнген.